Sosyalist Güçler Birliği’nden Anayasa Değişikliği Önerisine Tepki: “Laiklik ve Eşitlik İlkelerini Bozmaya Yönelik Her Türlü Girişimi Reddediyoruz”
Sosyalist Güç Birliği Yürütme Kurulu Üyesi Oğuz Oyan, Cumhur İttifakı’nın yarın Meclis Anayasa Komisyonu’nda görüşülecek olan Anayasa değişikliği önerisinin eşitlik ve laikliği tasfiye etme girişimi olduğuna dikkat çekerek, “Sosyalist Güç Birliği olarak biz Laiklik ve eşitlik ilkelerini baltalamaya yönelik her türlü girişimi reddediyor, işin içine girenlere bırakmayacağımızı bildiriyor, herkesin eşit ve özgür olduğu laik bir ülke için tüm halkımızı birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz.”
Sosyalist Güçler Birliği, bugün Ankara TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası’nda, “AKP’nin Laiklik ve Eşitlik İlkelerine Aykırı Anayasa Teklifi! Kabul edilemez!” başlıklı basın toplantısı düzenledi. Sosyalist Güçler Birliği Yürütme Konseyi Üyesi Oğuz Oyan ortak bildiriyi okudu. Oyan dedi ki:
“HÜKÜMET, ANAYASA DEĞİŞİKLİK ÖNERİSİYLE LAİKLİĞİ SIVILAMAYI VE AİLE KAVRAMINI DAHA DAR KALIP OLARAK YARATMAYI HEDEFLİYOR”
“İktidardaki dinci-otoriter siyaset, 2010’da Fethullahçı cemaatle girdiği anayasa değişikliğiyle yargıya topyekun müdahalenin, anayasa değişikliğiyle totaliter başkanlık rejimine geçişin yolunu açtı. Böylece ülkemiz parlamentoyu işlevsizleştirmiş, kanun tasarılarının yerine Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, Anayasa Değişikliği koymuş, laikliğin karşıtı olan ve laikliğe aykırı olan ‘başörtüsü önerisi’ laikliği ayaklar altına alarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunmuştur. Ekim 2022’de Anayasa’nın 2’nci maddesi hükümet tarafından fırsata çevrilerek anayasa değişikliğine dönüştürüldü.MHP ve BBP’nin desteğiyle Aralık ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan bu değişiklik teklifi ile ve 19 Ocak 2023’te Meclis Anayasa Komisyonu’na sunulacak olan AKP, bir yandan da kullanmaya çalışıyor. Anayasa’yı seçim hesaplarına alet edip muhalefeti tasfiye etmeye çalışırken, bir yandan da laikliği tasfiye etmeye çalışıyor. tasfiye ve aile kavramını daha dar bir kalıba sokmayı amaçlar.
“BU DEĞİŞİM ÖNERİSİ SEÇİM VE OY HESAPLARI İLE TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER REFERANDUMUNUN KAPINI AÇAR”
Bu anayasa değişikliği teklifinde, Anayasa’nın temel haklar bölümünde ‘din ve vicdan özgürlüğünü’ düzenleyen 24. maddesi ile ‘ailenin korunması’nı düzenleyen 41. maddesinde değişiklik yapılması öngörülüyor. Üçüncü unsurda laiklik ilkesinin içini boşaltır. Bu yönüyle Anayasa’nın özüne ve şekline kökten aykırı bir değişiklik teklifidir. Söz konusu anayasa değişikliği teklifinde Anayasa’nın 24. maddesi; ‘Hiçbir kadının kamu veya özel sektörün sunduğu hizmetlerden yararlanması mümkün değildir’ ve ‘Hiçbir kadın dini inancı veya tercih ettiği kıyafet nedeniyle başını örtemez, okuyamaz, çalışamaz, seçemez, seçilmek, siyasi faaliyetlerde bulunmak, kamu hizmetlerine girmek. Hak ve hürriyetlerini kullanmaktan mahrum bırakılamaz ibaresi ile değiştirilmek istenmektedir. Bu değişiklik teklifi, temel hak ve özgürlüklerin seçim ve oylama hesaplarıyla halkoyuna sunulmasına kapı aralıyor.
“ÖNERME ANAYASA’NIN DİNİ HÜKÜMLERE GÖRE DÜZENLENMİŞ OLDUĞU VE ANAYASA’NIN LAİKLİK İLKESİNE TEMELDEN AYKIRI OLDUĞU DEMEKTİR”
Toplumun tamamı için güvence altına alınması gereken haklara ilişkin olarak ‘başını örtmek’ ifadesiyle tanımlanan kılık kıyafet yönetmeliğine getirilen değişiklik, Anayasa’nın eşitlik unsuruna alışkın değildir. Söz konusu öneri, Anayasa’nın dini kurallara göre düzenlendiği ve Anayasa’nın laiklik ilkesine temelden aykırı olduğu anlamına gelmektedir. Laik bir devlette dini inançlar, pozitif hukuk kurallarını destekleyemez. Laikliğin anayasal güvencesi olan 2. Maddenin etrafından dolaşılmasına izin verilemez. Ayrıca söz konusu teklifte siyasi iktidarın ‘Giyim, alınan veya verilen bir hizmetin gereği olduğunda, Devlet gerekli tedbirleri alabilir, ancak kadının başını örtmesine herhangi bir nedenle engel olmaması kuralı ile’ ifadesi yer almaktadır. dini inancı ve tercih ettiği elbise’ hükmü, gözlemlenen dinî inanca dayanmayan tüm giysiler için geçerlidir. Müdahale hatta yasaklamanın da önünü açıyor.
“BU YÖNETMELİK MEDENİ HUKUKUN SUNDUĞU HAKLARA KARŞI TARTIŞMA MESAFESİ OLUŞTURMAKTADIR”
Değişiklikle ilgili olarak, ‘başörtüsü’ ifadesi, tek bir dini takım ve ona özel kıyafet yönetmeliği için mutlak bir hak vermektedir. Özgürlükler bağlamında yaratılan bu ayrımcılık, başta adalet ve eğitim hizmetleri olmak üzere devlet kurumlarının vatandaşlar nezdindeki tarafsızlığını ortadan kaldırmaktadır. Anayasa teklifinin bir diğer başlığı da 41. maddedeki aile tanımıyla ilgili. ‘Başörtüsü’ önerisiyle muhalefetin açtığı yol, AKP tarafından da aileyi dini referanslarla tanımlamak için kullanılmak isteniyor. Aile tanımı sadece evlilik birliğine indirgenirken, tek ebeveynli aile, nikahlı birliktelikler, farklı cinsel yönelimlerin birliktelikleri ve sayısı giderek artan tek kişilik (tek) aile biçimleri tamamen göz ardı edilmektedir. Bu maddenin düzenlenişi de çok eşlilik olarak yorumlanmaya kapı aralamakta ve böylece Medeni Kanun’da kadın haklarına karşı bir tartışma alanı yaratmaktadır.
“GERİCİLİK YARIŞINA KATILANLARA MEYDANI BIRAKMAYACAĞIMIZI DUYURUR, TÜM HALKIMIZI BİRLİKTE LAİK VE HERKES EŞİT VE ÖZGÜR MÜCADELEYE ÇAĞIRIYORUZ”
Önerilen düzenleme hem mevcut Anayasa’ya hem de uluslararası sözleşmelere aykırıdır. AKP’nin bu önerisi, Anayasa metnine dini referanslar yerleştirme ve Cumhuriyetin temel özelliklerinden biri olan laiklik ilkesini işlevsiz kılma girişiminden başka bir şey değildir. Ülkeyi anayasasız yöneten, hukuku kendi siyasi aygıtı haline getirmiş bir iktidarla anayasa yapılamaz. Eşitliğin ve laikliğin tasfiyesi anlamına gelen bu anayasa değişikliği teklifi toptan reddedilmelidir. AKP’nin değirmenlerine su getirilmesi durdurulmalı, AKP kendi kirli oyununa bırakılmalıdır. Sosyalist Güç Birliği olarak laiklik ve eşitlik unsurlarını baltalamaya yönelik her türlü girişimi reddediyoruz. Meydanları irtica yarışına girenlere terk etmeyeceğimizi beyan ediyor; Herkesin eşit ve özgür olduğu laik bir ülke için tüm halkımızı birlikte çalışmaya çağırıyoruz.
Ortak metnin ardından Yürütme Konseyi üyeleri, Sosyalist Güç Kolordusu’nun durumuna ilişkin niyetlerini açıkladı. Üyeler şu ifadeleri kullandı:
OZAN YILMAZ: AKP bir tarikat-cemaat koalisyonudur ve bugünkü karanlığın sebebi budur. Laiklik örgüt siyaseti tarafından ayaklar altına alınmakta, iktidardan muhalefete kadar halkın inançları sömürülmektedir. Tarikatlar ve cemaatler dağıtılacak. Laiklik yeniden kazanılacak.
İSMAİL HAKKI TÜMBÜL: Seçim sürecinde irtica yarışı hız kazandı. Meclis muhalefeti de bu konuda üzerine düşeni yapıyor. Ancak laikliğin kazanılması vazgeçilmez bir koşuldur. Yapılması gereken bu gerici yarışı durdurmaktır. Şimdi yapılması gereken bu anayasaya dur demek. Meclisi boşaltın, AKP’yi rahat bırakın.
UMUT KÜÇÜK: Anayasa teklifi, Cumhuriyet’in kazanımlarının tabutuna çakılan son çividir. Bugün laiklik unsurunu tasfiye edenler eşitlik ilkesini de ihlal etmektedir. Haddini bil, bu vatan sahipsiz değildir. Bu ülkede ilericiler, devrimciler, sosyalistler var. Kadınların derdi başörtüsü değil, açlık, geçimini sağlayamamak. Tek yol, sosyalist güçlerle birlikte çalışmaktır.
ERCAN BOLUKBAŞI: Aday da olsa Anayasa’yı tanımayacağını beyan eden bir hükümetimiz var. Çocuklarımızı taciz eden holdingler tarikatlarının tasfiyesine ilişkin kanunlar bile uygulanmıyor. Halkın yüzde 73’ü tarikatları tehlikeli buluyor, halkın hassasiyetlerini her bahiste dile getirenler, neden bu halkın sesine kulak vermiyorsunuz? Sosyalist Güç Birliği halkın gerçek sorunları için, laiklik için çaba gösterecektir.
